Bạn phải đánh giá được những gì bạn làm thì mới có thể cải tiến được kết quả. Trong qui trình tối ưu hóa công cụ tìm kiếm, đánh giá là phương pháp quan trọng dẫn đến thành công cho website. Các SEO chuyên nghiệp theo dõi dữ liệu về thứ hạng, referral, liên kết, và nhiều yếu tố hơn nữa để phân tích các chiến lược SEO của họ, từ đó tăng thứ hạng tìm kiếm và tạo ra con đường đi đến thành công.
Các số liệu thống kê cần theo dõi
Dù mỗi công ty đều là một cá thể duy nhất, và mỗi website đều có các số liệu thống kê khác nhau, nhưng bên dưới là danh sách các chỉ số rất thông dụng. Chúng tôi chỉ đề cập đến những chỉ số quan trọng nhất trong quá trình SEO – quá trình tối ưu hóa công cụ tìm kiếm – do đó, có thể có những số liệu quan trọng khác không được đề cập.
1. Lượt truy cập liên quan từ công cụ tìm kiếm
Mỗi tháng, bạn nên theo dõi “sự đóng góp” của từng nguồn lưu lượng truy cập đến website của bạn. Đó là các nguồn sau đây:
- Direct Nevigation (lưu lượng từ truy cập trực tiếp): Lưu lượng truy cập bằng cách gõ trực tiếp từ khóa vào địa chỉ trình duyệt web (type-in traffic), bookmark, liên kết email không theo dõi mã, vân vân.
- Refferal traffic (lưu lượng chuyển đến từ một nguồn khác): Từ các liên kết trên hệ thống web hay email có thể lần theo, liên kết của các chiến dịch quảng bá thương hiệu.
- Search Traffic (lưu lượng từ công cụ tìm kiếm): Các truy vấn giúp mang lại lưu lượng truy cập từ các công cụ tìm kiếm lớn nhỏ.
Biết được tỉ lệ phần trăm và con số chính xác giúp bạn xác định mặt nào mạnh, mặt nào còn yếu, và dùng nó làm bảng so sánh với xu hướng dữ liệu trong tương lai. Ví dụ như, nếu bạn trông thấy lưu lượng tăng đột biến nhưng chúng đến từ các liên kết bên ngoài với nội dung tương quan thấp, đừng vội mừng nhé. Mặt khác, nếu lưu lượng từ công cụ tìm kiếm đang sụt giảm đáng kể, có lẽ bạn đang rơi vào tình trạng khó khăn rồi đấy. Bạn nên sử dụng dữ liệu này để theo dõi hoạt động tiếp thị của mình, cũng như vạch kế hoạch cho các chiến lược thu hút lượng truy cập.
2. Lượt truy cập đến từ một công cụ tìm kiếm cụ thể
Ba công cụ tìm kiếm chủ đạo hiện nay chiếm 95% lưu lượng tìm kiếm ở Mỹ – Google và đồng minh Yahoo-Bing. Đối với hầu hết các quốc gia khác ngoài Mỹ, hơn 80% lưu lượng tìm kiếm chủ yếu đến từ Google (ngoại trừ 1 số quốc gia như Nga và Trung Quốc). Đánh giá con số lưu lượng đến từ công cụ tìm kiếm là một việc hết sức quan trọng vì những lí do sau đây:
So sánh được khả năng hiển thị và thị phần
Bằng cách theo dõi công cụ tìm kiếm theo từng quốc gia, bạn sẽ thấy rằng mức đóng góp chính xác của từng công cụ tìm kiếm luôn phù hợp với thị phần (được ước đoán) của nó. Bạn nên biết rằng, đối với các lĩnh vực như công nghệ và dịch vụ Internet, người dùng thường tìm kiếm trên Google (mang lại demographic trẻ tuổi, hiểu biết công nghệ hơn) hơn các lĩnh vực khác như nấu ăn, thể thao hay bất động sản.
Đón biết khả năng tụt hạng
Nếu tại thời điểm nào đó, lưu lượng truy cập từ công cụ tìm kiếm của bạn bị sụt giảm nghiêm trọng, việc biết tương đối chính xác mức độ đóng góp của từng công cụ tìm kiếm sẽ giúp bạn chẩn đoán được vấn đề. Nếu lưu lượng truy cập đều sụt giảm đồng đều trên các công cụ tìm kiếm, vấn đề hầu như liên quan đến hoạt động truy cập. Nếu Google giảm trong khi các công cụ khác vẫn bình thường như trước, có thể website của bạn đã bị Google phạt penalty hoặc các nỗ lực SEO của bạn bị đánh giá thấp.
Khám phá giá trị các chiến lược
Thông thường, các nỗ lực SEO của bạn sẽ đem lại kết quả khả quan theo nhiều cấp độ khác nhau tùy từng công cụ tìm kiếm. Ví dụ, chúng tôi thường nhận thấy rằng, các sách lược tối ưu hóa trên trang như đặt từ khóa trọng tâm sẽ được Bing & Yahoo! đánh giá cao hơn Google, trong khi Google lại đề cao việc thu hút các đoạn văn liên kết (anchor text) từ nhiều tên miền hơn các công cụ khác. Nếu bạn có thể xác định sách lược nào sẽ thành công với công cụ nào, bạn sẽ biết cách tập trung công sức như thế nào.
3. Lượt truy cập đến từ ‘cụm từ tìm kiếm’ cụ thể
Từ khóa giúp thu hút lưu lượng truy cập là một yếu tố quan trọng khác của thông số phân tích. Bạn nên theo dõi thông tin này thường xuyên để xác định các xu hướng mới trong nhu cầu từ khóa, đánh giá giá trị từ khóa trọng tâm bạn đang sử dụng, cũng như khám phá những từ khóa đem đến cho bạn lưu lượng truy cập cao nhưng vẫn chưa được tối ưu hóa đúng mức.
Bạn có thể nhận được giá trị nào đó khi theo dõi lưu lượng tìm kiếm liên quan (search referral) cho những từ không nằm trong hàng “top” – những từ rất giá trị và quan trọng với việc kinh doanh của bạn. Nếu “đường xu hướng” đang đi lệch so với bình thường, bạn biết nên chỉnh lại các hoạt động của mình. Lưu lượng tìm kiếm trên thế giới không ngừng gia tăng suốt 15 năm qua, thế nên, việc suy giảm các referral là một vấn đề không hay – hãy kiểm tra các vấn đề xảy ra theo “thời vụ” (các từ khóa chỉ được dùng trong một khoảng thời gian nào đó trong tuần/ tháng/ năm) và thứ hạng (có phải bạn bị tụt hạng, hay chỉ đơn thuần do lượng người sử dụng công cụ tìm kiếm suy giảm?).
4. Tỉ lệ chuyển đổi từ các truy vấn tìm kiếm
Tỉ lệ chuyển đổi từ các truy vấn tìm kiếm
Khi xét đến điểm mấu chốt trong tổ chức của bạn, tỉ lệ chuyển đổi là một số liệu không thể bỏ qua. Chẳng hạn như, trong hình đồ họa ở trên, 5.80% khách truy cập tiếp cận SEOmoz với truy vấn “SEO Tools” đã đăng kí trở thành thành viên trong suốt lượt truy cập đó. Từ khóa này đem đến tỉ lệ chuyển đổi cao hơn nhiều hàng ngàn từ khóa khác được sử dụng để tìm thấy website của chúng tôi. Với thông tin này, bây giờ chúng tôi có thể thực hiện hai việc:
- Kiểm tra thứ hạng, chúng tôi thấy rằng website chỉ đứng thứ 4 với từ khóa “SEO Tools”. Nếu nỗ lực cải thiện thứ hạng này, chắc chắn tỉ lệ chuyển đổi sẽ cao hơn nữa.
- Vì thông số thống kê sẽ giúp chúng tôi biết được khách truy cập tiếp cận những trang nào (đa phần là http://www.seomoz.org/tools), chúng tôi có thể tập trung công sức vào trang đó để cải thiện trải nghiệm cho người dùng.
Giá trị thật sự của phương pháp theo dõi đơn giản này đến từ “những trái trĩu nặng trong tầm với” (low-hanging fruit : ám chỉ những mục tiêu dễ đạt được) – xem xét những từ khóa liên tục đem đến khách truy cập có khả năng chuyển đổi cao, tập trung hơn vào thứ hạng cũng như cải thiện các trang đích (landing page) mà khách truy cập tiếp cận. Tuy tỉ lệ chuyển đổi từ các từ khóa liên quan rất quan trọng, nhưng đó vẫn chưa phải là tất cả. Hãy nghiên cứu sâu hơn và bạn sẽ tìm thấy nhiều thông tin bổ ích và thú vị như: quá trình chuyển đổi bắt đầu và kết thúc trên website của bạn như thế nào.
5. Số lượng các trang nhận ít nhất một truy cập từ công cụ tìm kiếm
Việc biết được bao nhiêu trang web nhận lưu lượng truy cập từ công cụ tìm kiếm là số liệu cần thiết giúp giám sát một cách tổng thể khả năng SEO. Từ số liệu này, chúng ta có thể hiểu sơ về quá trình đánh chỉ mục – công cụ tìm kiếm giữ bao nhiêu trang trên website của bạn trong danh mục của chúng? Đối với hầu hết các website lớn (chứa hơn 50,000 trang), đánh chỉ mục chỉ đơn giản là một hoạt động cần thiết để thu hút lưu lượng truy cập, và số liệu thống kê này đưa ra những con số có thể phản ánh sự thành công hay thất bại của website. Khi bạn giải quyết tốt các vấn đề như cấu trúc website, thu nhận liên kết, Sitemap XML, tính duy nhất của nội dung và siêu dữ liệu, vân vân, đường xu hướng sẽ đi lên, biểu thị rằng ngày càng có nhiều trang web được “có mặt” trên trang kết quả tìm kiếm. Các trang nhận được lưu lượng truy cập từ công cụ tìm kiếm là tiêu chí đánh giá quan trọng nhất.
Từ khóa “not provided” Của Google
Trong năm 2011, Google thông báo rằng họ sẽ không chuyển dữ liệu truy vấn từ khóa thông qua các hình thức trung gian cho người dùng đã đăng nhập nữa. Điều đó có nghĩa, thay vì hiển thị dữ liệu về từ khóa tự nhiên trong Google Analytics, các lượt truy cập từ người dùng đã đăng nhập vào Google sẽ được hiển thị dưới dạng “not provided”. Trong khi đó, Google nói rằng họ hi vọng sẽ tác động đến không quá 10% tổng truy vấn tìm kiếm.
Ngay sau đó, không ít webmaster bắt đầu báo cáo hơn 20% truy vấn tìm kiếm của họ là từ khóa (not provided). Google trả lời rằng, 10% là con số trung bình trên hệ thống web, có trường hợp khác biệt là do vị trí quốc gia cũng như loại website của bạn.
Với sự ra đời của Google+, các webmaster e ngại rằng ngày càng có nhiều người dùng tạo tài khoản để đăng nhập vào Google. Và kết quả là, con số phần trăm từ khóa (not provided) sẽ gia tăng đáng kể.
Mọi việc cuối cùng sẽ diễn ra như thế nào cũng chỉ là phỏng đoán. Trong khi đó, các chuyên gia SEO cũng như chuyên gia phân tích web tài năng đã phát minh ra phương pháp workaround có thể khôi phục các dữ liệu từ khóa thất thoát, dù biết không điều gì có thể thay thế một số liệu thực sự. Bạn có thể tìm hiểu thêm về từ khóa (not provided) trong bài blog post này.
